Φωτογραφία από ανοικτές πηγές
Η Επισκοπή Οδησσού της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας είναι μια περιοχή όπου η Ουκρανική Εκκλησία (τότε Πατριαρχείο Κιέβου) ξεκίνησε με 23 ενορίες και όπου σήμερα υπάρχουν 130 ενορίες. Και παρά την κυριαρχία του Πατριαρχείου Μόσχας στην Ουκρανία, υπάρχει ζήτηση για την Ουκρανική Εκκλησία και δυνατότητες ανάπτυξής της στην περιοχή της Οδησσού.
Την άποψη αυτή εξέφρασε σε αποκλειστική συνέντευξη στην «Ουκρανική Ορθοδοξία» ο γραμματέας της Επισκοπής της Οδησσού, ο οποίος είναι επίσης διευθυντής ενός από τα σχολεία της Οδησσού, ο πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Όρομπετς, ο οποίος έχει συμμετάσχει και είναι μάρτυρας σε πολλές δεκάδες μεταβάσεις από το Πατριαρχείο Μόσχας στο Πατριαρχείο Κιέβου και τώρα στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας.
«Θα έδινα την ακόλουθη χρονική περιγραφή της εξέλιξης της Ουκρανικής Εκκλησίας», είπε ο πατέρας Θεόδωρος, «η αρχή είναι από το 1992 έως το 2000. Δεν είχαμε ούτε προτίμηση από τις αρχές ούτε ευκαιρίες, αλλά από το 2002 έως το 2004 ξαναχτίσαμε τον καθεδρικό μας ναό. Βγήκα στον αέρα (υπήρχαν πολλά νέα κανάλια), προσπάθησα να οργανώσω πικετοφορίες και απαίτησα ίσους όρους ανάπτυξης με το Πατριαρχείο Μόσχας. Και τότε οι αρχές της πόλης άρχισαν να μας βοηθούν υπό τον όρο ότι θα σας δώσουμε τις εγκαταστάσεις, θα σας βοηθήσουμε να τις βάλετε σε τάξη, αλλά δεν θα μετακινήσετε τον καθεδρικό ναό του Αγίου Αγαθαγγέλου. Λοιπόν, ήμασταν ευχαριστημένοι με τέτοιους όρους. Έτσι εμφανίστηκε ο καθεδρικός μας ναός».
Ο πατήρ Θεόδωρος περιέγραψε το δεύτερο στάδιο ως την εποχή του Γιούσενκο, όταν η Ουκρανική Εκκλησία δεν είχε επηρεαστεί ιδιαίτερα.
«Σε τοπικό επίπεδο, υπήρξε εκδίκηση των «γαλανόλευκων», του Κόμματος των Περιφερειών του Γιανουκόβιτς, με την παράταξη του Κόμματος των Περιφερειών στο περιφερειακό συμβούλιο με επικεφαλής τον μητροπολίτη Αγαθάγγελο. Άρχισαν να μας αποκαλούν άθεους, άχαρους, ανθρώπους του Γιούσενκο, ανθρώπους του Φιλάρετου, χέρι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Τις ημέρες του Γιανουκόβιτς, οι αξιωματούχοι προσποιούνταν ότι δεν υπήρχαμε. Αναπτυσσόμασταν και φτιάχναμε τη ζωή μας παρ’ όλες τις πραγματικότητες. Υπήρχαν άνθρωποι που ήθελαν να ενταχθούν στην αυτοκεφαλία», είπε ο πατήρ Θεόδωρος, «και δεν ήταν εύκολο. Όσοι ήθελαν να ενταχθούν στο Πατριαρχείο του Κιέβου παρενοχλήθηκαν, ακόμη και ξυλοκοπήθηκαν, ήρθαν μπράβοι στην εκκλησία, με επικεφαλής τον Kaurov (έναν δωσίλογο που διέφυγε στη Μόσχα το 2014 – σ.σ.), ο οποίος στη συνέχεια διέκοψε τις ασκήσεις του ΝΑΤΟ».
«Επομένως, αν αυτοί οι άνθρωποι έδιωχναν τα πλοία του ΝΑΤΟ, ήταν επίσης εναντίον μας. Αλλά εμείς τρεφόμασταν πάρα πολύ από την υποστήριξη των πιστών μας. Στην Οδησσό, η αυτοκεφαλία επιλέχθηκε από σκεπτόμενους ορθόδοξους πιστούς με κριτική σκέψη και διάθεση για συζήτηση. Πριν από λίγο καιρό κοίταξα το βιβλίο εγγραφών και βαπτίσεων για τα έτη 1998-2000. Υπήρχαν πολλές βαπτίσεις, παρόλο που ζούσαμε και λειτουργούσαμε σε ερείπια. Η εκκλησία δεν είχε στέγη και λειτουργούσαμε στο νάρθηκα, όπου στριμώχνονταν 70 άτομα.
Παρά το γεγονός ότι υπήρχαν μεγάλες εκκλησίες στην Οδησσό, ο καθεδρικός ναός του Πατριαρχείου Μόσχας, οι άνθρωποι έφερναν τα παιδιά τους σε εμάς για να βαπτιστούν. Άρχισα να εξετάζω τα επώνυμα των ανθρώπων, 50-50, ουκρανικά και επώνυμα με ρωσικές καταλήξεις – in, ov, yev. Μετά τον Τόμο και τη ρωσική εισβολή, η ύπαρξη της Εκκλησίας μπήκε σε ένα νέο στάδιο. Η περιοχή «καταρρακώθηκε», οι μεταβάσεις έγιναν πιο ενεργές», δήλωσε ο ιερέας.
Ωστόσο, ο πατήρ Θεόδωρος είναι πεπεισμένος ότι η Ουκρανική Εκκλησία στην Οδησσό θα εδραιωθεί, διότι υπάρχουν ενδείξεις ότι οι άνθρωποι θέλουν πνευματική ανεξαρτησία στην Οδησσό.
Συγκεκριμένα, ο ιερέας το απέδειξε με τα ακόλουθα γεγονότα: «Υπάρχει μια πόλη 170 χιλιόμετρα από την Οδησσό, όπου δεν υπάρχει καμία κοινότητα, κανένας άνθρωπος που να με γνωρίζει, αλλά όταν έγινε γνωστό σε τοπικές ομάδες ότι θα ερχόμουν να ευλογήσω το νερό και να προσευχηθώ για τους υπερασπιστές από την πόλη τους, περισσότεροι από ενάμισι εκατό ήρθαν να προσευχηθούν. Τον Νοέμβριο του 2024, δεχτήκαμε μια κοινότητα από ένα εντελώς φιλορωσικό χωριό που πάντα ψήφιζε φιλορωσικά κόμματα.
Μια στρατιωτική πόλη όπου οι συνταξιούχοι αξιωματικοί υποτίθεται ότι πάντα περίμεναν τον «ρωσικό κόσμο», από το λόφο όπου βρίσκεται το χωριό, μπορείτε να δείτε τις κορυφές των σπιτιών της Υπερδνειστερίας. Μετακινήθηκαν ήρεμα στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, με έναν ιερέα, λειτουργούν στην εκκλησιαστική σλαβική γλώσσα, χρησιμοποιούν το παλιό ημερολόγιο, γιατί δεν είναι ηθικά έτοιμοι για όλες τις αλλαγές (και υπάρχουν ενορίες που αλλάζουν εύκολα και τη γλώσσα της λατρείας και το ημερολόγιο)».
Ο ιερέας είπε ότι συχνά οι ιερείς της Ουκρανικής Εκκλησίας πρέπει να φροντίζουν πολλά χωριά. Συγκεκριμένα, ο ιερέας Βασίλειος Γέντιν, ο οποίος ήρθε να υπηρετήσει στο χωριό Μύρνε και υπέστη συνεχείς διώξεις και ταπεινώσεις από την εν Ουκρανία Ρωσική Εκκλησία, αποφάσισε να βοηθήσει στην οικοδόμηση εκκλησιών σε άλλα χωριά.
«Επέλεξα τη στρατηγική της οικοδόμησης κοντά σε μικρές εκκλησίες σε μικρά χωριά. Η εκκλησία μας στη Μύρνε ήταν κατά κάποιον τρόπο μητρική εκκλησία για τα γύρω χωριά, και οι άνθρωποι από τα γύρω χωριά έρχονταν εδώ. Αλλά σήμερα, με τη βοήθειά μας, τα γύρω χωριά έχουν τη δική τους δομή, κοινότητα, εφόρους και ταμία.
Ο καθένας αναπτύσσεται. Αυτή ήταν η στρατηγική μου, αν θέλετε, μικρές εκκλησίες, αλλά όπου μπορούμε. Έτσι κατάφερα να ενεργοποιήσω άλλες 5 ενορίες. Αλλά υπήρχαν κάτοικοι εκεί που ήθελαν την Ουκρανική Εκκλησία. Εγώ απλώς συμμετείχα για να συντάξω τα καταστατικά, να διευθετήσω τις υποθέσεις γης και να βοηθήσω στην κατασκευή», δήλωσε ο πατήρ Βασίλειοςστους δημοσιογράφους της «Ουκρανικής Ορθοδοξίας».
Και οι δύο κληρικοί εξέφρασαν την πεποίθησή τους ότι η Ουκρανική Εκκλησία θα αναπτυχθεί στην περιοχή της Οδησσού, καθώς βλέπουν έντονο ενδιαφέρον και ζήτηση για πνευματική ανεξαρτησία μεταξύ των ανθρώπων.
